ศิริราชเปิดตัว “SiMPC Services” ศูนย์บริการวิเคราะห์ชีวโมเลกุลและฟีโนมิกส์ พร้อมเทคโนโลยีชีววิเคราะห์ขั้นสูง ยกระดับงานวิจัยไทยสู่เวทีโลก
เมื่อวันที่ 16 ก.ค. ที่คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล จัดงานแถลงเปิดตัว “SiMPC Services” อย่างเป็นทางการ ซึ่งเป็นหน่วยบริการวิเคราะห์ระดับแนวหน้าด้านชีวโมเลกุลและฟีโนมิกส์ ภายใต้การดำเนินงานของ ศูนย์วิจัยเป็นเลิศด้านชีวโมเลกุลและฟีโนมศิริราช (Siriraj Metabolomics and Phenomics Center: SiMPC) และ ภาควิชาชีวเคมี คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล โดยมีพันธกิจในการผลักดันงานวิจัยด้านชีวโมเลกุลของประเทศให้ก้าวไกลสู่ระดับนานาชาติ
ศูนย์ฯ มุ่งให้บริการวิเคราะห์สารชีวโมเลกุลขนาดเล็กจากตัวอย่างทางคลินิก อาทิ เลือด ปัสสาวะ อุจจาระ รวมถึงสารออกฤทธิ์จากธรรมชาติ สมุนไพร อาหารเสริม และพืชเศรษฐกิจ เพื่อสนับสนุนการแพทย์แม่นยำ การค้นพบสารออกฤทธิ์ใหม่ และการพัฒนานวัตกรรมเชิงพาณิชย์ในระดับอุตสาหกรรม ในพิธีเปิดครั้งนี้ ได้มีการลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือ (MOU) กับพันธมิตรเชิงยุทธศาสตร์ ได้แก่ บริษัท DKSH Technology Limited บริษัท Waters Corporation และบริษัท Agilent Technologies (ประเทศไทย) เพื่อสนับสนุนการวิจัยด้านเมตาโบโลมิกส์ด้วยเครื่องมือวิเคราะห์แมสสเปกโตรเมตรี (Mass Spectrometry) ชั้นนำ เช่น Ion Mobility-Mass Spectrometry (IM-MS) LC-MS/MS และ GC-MS/MS
ผู้ร่วมลงนาม ประกอบด้วย
• ศ. นพ. อภิชาติ อัศวมงคลกุล คณบดีคณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
• ศ. ดร. นพ. ยงยุทธ ศิริวัฒนอักษร ผู้อำนวยการ รพ.ศิริราช และผู้อำนวยการ SiMPC
• Mr. Marco Farina Vice President Scientific Solutions Technology DKSH
• Ms. Pooja Mayee General Manager Southeast Asia Waters Corporation
• คุณ กิตติวรรณ กัลยาณมิตร Country General Manager Agilent Technologies Thailand
• คุณ ยุวภา คารพานนท์ Country General Manager Agilent Technologies Thailand
ศ.ดร.นพ.ยงยุทธ ในฐานะ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยเป็นเลิศด้านชีวโมเลกุลและฟีโนมศิริราช กล่าวว่า “การลงนามความร่วมมือครั้งนี้นับเป็นหมุดหมายสำคัญในการผสานพลังระหว่างภาครัฐและเอกชน เพื่อเสริมความแข็งแกร่งของระบบนิเวศวิจัยไทย และตอกย้ำบทบาทของศูนย์ฯ ในฐานะผู้นำด้านนวัตกรรมเพื่อสุขภาพ การแพทย์ และอุตสาหกรรมชีวภาพ”
ภายในงานประกอบด้วยกิจกรรมพิเศษ อาทิ
• ปาฐกถาพิเศษหัวข้อ “From Discovery to Applications: Siriraj and the Growth of Metabolomics in Thailand” โดย รศ. ดร. ศักดิ์ดา คุ้มหรั่ง
• นิทรรศการเทคโนโลยีชีววิเคราะห์ชั้นสูง และผลงานวิจัยเด่นจากศูนย์ฯ ได้แก่:
High-resolution Mass Spectrometry Imaging เทคโนโลยีการถ่ายภาพแมสสเปกโตรเมตรีความละเอียดสูงที่ไม่ต้องติดฉลากหรือนำสารออกจากตัวอย่าง ใช้ศึกษาองค์ประกอบและการกระจายตัวของโมเลกุลในเนื้อเยื่อมนุษย์ สมุนไพร และมะเร็ง ถือเป็นแห่งแรกในไทยและนับแห่งได้ในภูมิภาคอาเซียนที่พัฒนาเทคโนโลยีนี้อย่างเป็นระบบ
Metabox 2.0 แพลตฟอร์มวิเคราะห์เมตาโบโลมิกส์ที่รองรับข้อมูลจากเทคโนโลยีโอมิกส์หลายประเภท ใช้งานง่ายและแม่นยำ เหมาะสำหรับการพัฒนาวิจัยการแพทย์แม่นยำ อาหาร ยา และสมุนไพรเพื่อความได้เปรียบเชิงอุตสาหกรรม
SiMD (Siriraj Metabolomics Data Warehouse) ฐานข้อมูลสเปกตราจาก Ion mobility และ Mass Spectrometry ครอบคลุมสารชีวโมเลกุลและสารออกฤทธิ์ทางชีวภาพกว่า 800 ชนิด เพื่อรองรับงานวิจัยระดับประเทศ
Zebrafish Platform ระบบโมเดลปลาม้าลายเพื่อประเมินฤทธิ์ของสารชีวภาพในระดับโมเลกุลและระบบ ใช้คัดกรองความปลอดภัยและประสิทธิภาพของผลิตภัณฑ์ก่อนเข้าสู่ตลาด
นอกจากนี้ SiMPC ยังดำเนินการวิจัยเพื่อต่อยอดสู่การวินิจฉัยและรักษาโรคเรื้อรังที่สำคัญของประเทศ อาทิ โรคไตเรื้อรัง มะเร็งปอด โรคตับ และโรคผิวหนัง โดยมุ่งเน้นการรักษาแบบแม่นยำ และการพัฒนานวัตกรรมสุขภาพที่ตอบโจทย์ตลาด
พิธีเปิด SiMPC Services จัดขึ้นในวันพุธที่ 16 ก.ค. เวลา 08.30–12.00 น.
ที่ห้องประชุมสิริรธร อาคารเฉลิมพระเกียรติ และศูนย์วิจัย SiMPC ชั้น 9 อาคารศรีสวรินทิรา รพ.ศิริราช โดยมีผู้บริหารจากภาครัฐ ภาคเอกชน สภาอุตสาหกรรม หอการค้า ผู้ประกอบการ และสื่อมวลชนเข้าร่วมอย่างคับคั่ง
________________________________________
เกี่ยวกับ SiMPC
ศูนย์วิจัยเป็นเลิศด้านชีวโมเลกุลและฟีโนมศิริราช (SiMPC) ได้รับอนุมัติให้จัดตั้งเมื่อวันที่ 4 มิ.ย. 2558 ภายใต้การกำกับดูแลของ ศ. ดร. นพ.ยงยุทธ ร่วมกับคณะกรรมการบริหารศูนย์ฯ โดยมีพันธกิจในการพัฒนางานวิจัยระดับโมเลกุลให้สามารถตีพิมพ์ในวารสารนานาชาติ และขับเคลื่อนแนวทางการรักษาแบบแม่นยำ (Precision Medicine) ผ่านการบูรณาการองค์ความรู้จากหลากหลายสาขาวิชา
ศูนย์ฯ ให้ความสำคัญกับการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านห้องปฏิบัติการ การวิจัยด้านชีวสารสนเทศ และการวิเคราะห์เมตาโบไลต์ที่มีบทบาทสำคัญในกระบวนการชีวภาพ อาทิ กรดไขมัน น้ำตาล กรดอะมิโน เมตาโบไลต์ที่เกี่ยวข้องกับการเผาผลาญพลังงาน และเมตาโบไลต์ที่เกี่ยวข้องกับโรคความเสื่อม เช่น tryptophan จาก kynurenine pathway รวมถึงเมตาโบไลต์จากจุลินทรีย์ในลำไส้ (gut microbial metabolites) ที่ได้จากตัวอย่างเซรั่ม พลาสมา ปัสสาวะ อุจจาระ อาหาร และสมุนไพรไทย
SiMPC ได้นำเทคโนโลยีวิเคราะห์ระดับสูงมาใช้ในการวิจัย อาทิ
• LC-IM-TOFMS (High-Resolution)
• LC-MS/MS
• GC×GC-TOFMS (High-Resolution)
• Mass Spectrometry Imaging (High-Resolution)
พร้อมทั้งพัฒนาแพลตฟอร์ม Metabox 2.0 สำหรับการประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูลเมตาโบโลมิกส์จาก LC-MS GC-MS และ IM-MS ตั้งแต่ขั้นตอนเตรียมข้อมูลไปจนถึงการวิเคราะห์ทางสถิติอย่างแม่นยำ
นอกจากนี้ ศูนย์ฯ ยังได้จัดทำฐานข้อมูล SiMD (Siriraj Metabolomics Data Warehouse) ซึ่งรวบรวมข้อมูลสเปกตราของสารเมตาโบไลต์ที่วิเคราะห์ด้วยเทคนิคเหล่านี้ เพื่อให้บริการแก่สาธารณะโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย ผลงานวิจัยของ SiMPC ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิชาการนานาชาติมากกว่า 60 เรื่อง และถูกนำไปประยุกต์ใช้ในการศึกษาในหลากหลายด้าน เช่น โรคไตเรื้อรัง โรคผิวหนัง มะเร็งปอด โรคตับ การค้นหาสารออกฤทธิ์จากธรรมชาติ ตลอดจนการวิจัยด้านโภชนศาสตร์แม่นยำ (Precision Nutrition)
พร้อมกันนี้ ยังมีการจัดอบรมและการประชุมวิชาการอย่างต่อเนื่อง เพื่อส่งเสริมศักยภาพของนักวิจัยไทยในระดับนานาชาติ
(เว็บไซต์: https://www.si.mahidol.ac.th/th/research-academics/research/simpc/index.html)